Ervaringsverhalen
Natuurminuutjes in de praktijk
Hieronder een aantal ervaringsverhalen van de Natuurminuutjes met bewoners van Het Vertrouwde Dorp. De namen zijn aangepast.
Kunstenaar
September
Het is net voor lunchtijd. Klaas loopt rond met zijn ziel onder zijn arm. Hij vindt het vandaag een rare dag. Het was een rare ochtend. Dat heeft te maken met het overlijden van een van onze bewoners. Twee dagen geleden is hij, Jan, na een kort ziekbed overleden. Een week geleden maakte hij nog grapjes aan tafel en genoot hij van zijn wijntje. En nu is hij weg. Het houdt Klaas erg bezig.
Jan was Klaas’ buurman. Klaas hielp hem regelmatig de weg terug te vinden naar zijn appartement. Dat Klaas de weg zelf ook niet zo goed wist, maakte niet uit. Samen maakten ze dan een ommetje tot het lukte of iemand van de zorg ze de weg wees.
Ik besluit de Natuurminuutjes er bij te pakken, voor wat afleiding. Ik maak een waaier van de kaarten en laat Klaas er een uit pakken. Hij pakt Kunstenaar. Samen lopen we door de tuin en verzamelen vijf mooie dingen. ‘Zie je wat moois?,’ vraag ik. Klaas kijkt heel geconcentreerd naar een plant met rode bloemen. ‘Jaa, daar zie ik geloof ik wat. Moeten we dan zo?’ Over het gras bedoelt hij. Dat is niet over het pad. Maar hé, het is toch al een rare dag, dus laten we nu ook een beetje gek doen. We lopen een stukje over het gras, dat is voor Klaas meteen goede training voor de motoriek. Ik blijf in de buurt. We plukken her en der mooie dingen, het zijn vooral bloemen met mooie kleuren. Een paardenbloem uit het gras, een rode stengel, een wuivende pluim.
Het is de bedoeling om er een kunstwerk van te maken. Ter plekke de vondsten zo neer leggen dat het een mooi geheel wordt. Maar dan begint het te regenen. ‘He, getsie, nu worden we nat.’ We zijn er niet helemaal op gekleed en gaan toch maar naar binnen. Dat blijkt een geluk bij een ongeluk, want de verwerking van onze vondsten neemt zo een hele mooie wending.
We gaan naar binnen en leggen de planten op tafel. Klaas gaat er bij zitten en pakt een van de planten op. ‘Dit is wel een bijzondere gelegenheid waar we nu mee bezig zijn,’ zegt hij. ‘Heel mooi om dit zo op deze manier te doen.’ Het wordt me duidelijk dat hij deze activiteit koppelt aan waar hij innerlijk op dit moment mee bezig is. Dat het verzamelen van bloemen betekenis heeft voor hem in relatie tot het overlijden met Jan.
Ik pak papier en lijm en we gaan aan de slag. Ik maak met lijm een cirkel op het papier en pluk wat gele blaadjes van de paardenbloem af. Ook de rode bloem halen we uit elkaar en leggen we op de lijm. We maken een kunstwerk. Voor Jan. Als we klaar zijn, kijkt Klaas er tevreden naar. ‘Ik denk dat hij hier heel blij mee zou zijn.’
Wind maken – Verstopt
Augustus
Ik ga met Sjors naar buiten. Een lichaamsfitte man, maar de dementie maakt dat hij dagelijkse taken niet meer goed kan. Zijn humor is echter springlevend. We pakken het Natuurminuutje Wind maken. Meteen een schuine grap van Sjors: ‘ik zal zelf eens wind maken.’ Hij doet een scheet na. Ik schiet in de lach en hij lacht vrolijk mee.
We ademen diep in en uit, ik doe het voor en hij doet me na. Dat lukt 1x en daarna gelooft Sjors het wel. We lopen verder de tuin in en pakken weer een Natuurminuutje. Verstopt: onder een blaadje kijken of we daar een beestje zien. Allereerst bepalen we welk blaadje dan. Dat is al een hele studie, want er zijn zoveel verschillende blaadjes. Om bij een paar struiken te komen, moeten we op het gras lopen. Dat vindt Sjors heel raar, de bodem voelt anders en we doen iets wat we normaal niet doen. Dat prikkelt. Sjors is goed mobiel en kan dit prima.
We bestuderen een tijdje verschillende struiken en overleggen over welk blaadje we dan gaan bekijken. Ik geef Sjors hierin de leiding. Hij overweegt en wijst aan en ik volg zijn aanwijzingen op. ‘Bedoel je deze?’ vraag ik. ‘Jaa, dat kan natuurlijk. Of die andere.’ Zo gaat dat een tijdje door. Uiteindelijk kiezen we een blaadje en kijken er onder. ‘Ik zie niks,’ zegt Sjors. Niks te zien. Alleen groen. Geen beestje. Nou, daar hadden we al die moeite ook niet voor hoeven doen, daar zijn we wel eensgezind over. Ondertussen hebben we wel samen 20 minuten buiten doorgebracht en heel precies de planten bekeken. We lopen verder. Naar de kippen. Dat zijn tenminste wel beestjes.
Bladerboeket
Oktober
Ieder seizoen hebben we een middag bestemd voor De Natuurkoffer. In deze koffer zitten allerlei producten en spullen over dat seizoen. Thema Herfst is het deze keer. In de serre ligt de tafel ligt vol met allerlei herfstbladeren. Althans, zo hadden we het voorbereid. Twee bewoners vonden dit er erg rommelig uitzien, al die bladeren op tafel. Ze hebben er een net stapeltje van gemaakt en midden op de tafel gelegd. Opgeruimd staat netjes.
We pakken het Natuurminuutje Bladerboeket er bij en al pratend over het kaartje deel ik de bladeren weer rond. Ik stimuleer bewoners om elk een blad te pakken dat ze mooi vinden. Daarbij is enige sturing nodig, ze zijn enigszins twijfelig om een blad te pakken. Want ja, wat moet je daar nu mee, bladeren horen niet op tafel maar buiten. Ik vraag: ‘wat zijn verschillen en overeenkomsten tussen de bladeren?’.
We ontdekken verschillen in kleur, vorm en grootte. Kees begint te vertellen over nerven in het blad en waar die voor dienen. Nel geniet vooral van de prachtige rode kleur. En hoe anders een ander blad er weer uit ziet. We verwonderen ons. Aan het eind van de activiteit willen verschillende bewoners hun blad bij zich houden. Om er nog langer van te genieten.